Lũ, lụt thường gây ra dịch bệnh truyền nhiễm. Nguyên nhân do ô nhiễm môi trường từ xác súc vật chết; phân, chất thải của người, động vật, cây cối thối rữa…thải ra môi trường. Lũ lụt lâu ngày thì sự phân huỷ càng cao, tạo điều kiện cho vi rút và vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng gây bệnh phát triển, dẫn đến gia tăng mắc các bệnh truyền nhiễm. Thiếu nước sạch hoặc người dân không sử dụng nước sạch trong ăn uống, sinh hoạt dễ mắc các bệnh lây truyền qua đường tiêu hoá, da liễu, đau mắt đỏ…Hoặc, người dân lao động mệt mỏi tiếp xúc với lạnh, nước thời gian laaucos thể bị cảm lạnh. Dịch bệnh lây theo đường tiêu hóa phổ biến là là lỵ, thương hàn, tiêu chảy, ngộ độc thực phẩm. Dịch bệnh lây theo đường hô hấp như viêm phổi, cúm. Ngoài ra có các bệnh về mắt như đau mắt đỏ, bệnh da liễu phổ biến là nước ăn chân do nấm. Bệnh do véc tơ truyền gây ra như sốt xuất huyết, sốt rét. Ngoài ra chúng ta cũng có thể gặp bệnh Whimore, uốn ván do tiếp xúc với bùn đất ô nhiễm. Sau lũ lụt những bệnh có vắc xin có thể xuất hiện do người dân không được tiêm vắc xin đủ liều, đúng lịch mà có thể bùng lên.
Về các bệnh không truyền nhiễm có thể do mưa bão, lụt người dân không tiếp cận được các dịch vụ y tế, khiến bệnh mãn tính trở thành cấp tính; bệnh phải cấp cứu ngoại khoa (đau ruột thừa, tim mạch) nhưng mưa lũ bị chia cắt không đến viện kịp thời, dẫn đến bệnh tình tăng nặng… Bệnh thường gặp trong mưa bão nữa là chấn thương, đuối nước, về lâu dài có thể gặp các bệnh suy dinh dưỡng…
Cách phòng chống dịch, bệnh thì tuỳ theo từng nguyên nhân để có các biện pháp phòng bệnh cụ thể. Như chấn thương, đuối nước người dân phải hết sức cẩn thận trong di chuyển, đi lại để đảm bảo an toàn, hoặc phải có bảo hộ lao động để không xảy ra tai nạn. Với bệnh về đường tiêu hoá thì phải ăn chín uống chín, sử dụng nước sạch để ăn uống, rửa tay bằng xà phòng. Vấn đề thiếu nước sạch trong bão, lũ, lụt luôn xảy ra, nhưng người dân có thể giải quyết bằng dùng nước đã được khử khuẩn hoá chất cloramin B… chúng ta có thể sử dụng nước sẵn có tốt nhất có thể để áp dụng các biện pháp khử khuẩn theo hướng dẫn của Bộ Y tế… khi nước rút cần phải thau rửa bể, giếng nước.. Ngành y tế cần có đủ cloramin B để phát cho người dân. Xác súc vật cần được chôn lấp và khử khuẩn bằng cloramin B. Người dân có thể chọn nơi cao để phóng uế nếu có thể được, hạn chế thấp nhất ô nhiễm môi trường. Đối với các bệnh lây nhiễm qua da ta nên dùng bảo hộ lao động để không bị nấm… Do vậy, người dân ở vùng lũ cần phải mang dụng cụ bảo hộ lao động khi tiếp xúc với nước bẩn, bùn đất để ngăn ngừa nhiễm trùng qua chân tay.
Đối với các bệnh có véc tơ truyền như sốt xuất huyết, sốt rét cần áp dụng các biện pháp phòng bệnh theo đặc thù của từng bệnh. Lưu ý khi có điều kiện người dân rất cần tiêm vắc xin đúng lịch, đủ liều càng sớm càng tốt. Đặc biệt, người dân rất cần với tiếp cận với y tế, khi có sóng điện thoại tiếp cận online để được hướng dẫn, giúp việc cấp cứu được kịp thời. Chẳng hạn như người có bệnh huyết áp cao nếu được bác sĩ hướng dẫn kịp thời không gây ra đột quỵ; đau bụng nghi viêm ruột thừa, các bệnh chưa rõ nguyên nhân mà cảm nhận ảnh hưởng tới sức khỏe không tự mình giải quyết được thì cần được chẩn đoán sớm đi cấp cứu kịp thời…Tiếp cận y tế sớm để bệnh nguy hiểm được giải quyết, không để xảy ra hậu quả.
Nguồn: PGS.TS Trần Đắc Phu
Tag:
