PV: Hiện nay, có rất nhiều người mắc các bệnh lý liên quan đến tâm lý, thần kinh, nhưng ít người nhận ra cho đến khi bệnh trở nên nặng, phải nhập viện mới biết. Ông nghĩ sao về yếu tố stress đối với sức khỏe?
TS Từ Ngữ: Có một nhân vật mà có thể bạn đã biết, đó là Elizabeth H. Blackburn (sinh năm 1948, tại Australia) làm việc tại Đại học California, San Francisco, đồng chủ nhân giải thưởng Nobel Y học năm 2009. Bà có một câu nói nổi tiếng rằng, con người ta không phải chết vì đói, không phải chết vì bệnh tật mà là chết vì stress. Tinh thần sống là rất quan trọng.
Nếu chúng ta bị stress thì quá “gay”. Ví dụ, ngay như chính tôi đây, hồi tôi đi làm không bao giờ đạt được trọng lượng 60kg, lúc nào người cũng gầy, nhưng hiện tại là 65 kg.
Mặc dù hồi đó, khi nào cũng ăn nhiều, ăn nhiều hơn hiện tại nhưng không thể béo lên. Tôi tự hỏi, mình làm về dinh dưỡng sao mình lại không thể ăn sao cho béo lên. Sau đó, tôi mới nhận ra là mình bị căng thẳng quá, áp lực đến mức không béo lên được, ăn vào cũng không ngấm vào người được.
PV: Trong những lần phát biểu tại các hội thảo về dinh dưỡng, ông thường nhắc đến yếu tố bữa ăn, nhấn mạnh rằng nó còn quan trọng hơn cả yếu tố dinh dưỡng, vì sao như vậy?
TS Từ Ngữ: Tôi quan tâm đến bữa ăn, trong khi xã hội công nghiệp hiện nay đã mất đi khái niệm bữa ăn chuẩn, thậm chí nhiều người không còn bữa ăn đúng nghĩa. Thay vào đó là thực phẩm công nghiệp, đồ chế biến sẵn.
Nếu bạn không ăn ở nhà thì có thể xem không phải là một bữa ăn đúng nghĩa. Ví dụ nhiều người sẽ mua đồ ăn nhanh, mì tôm để ăn cho qua bữa.
Từ thế kỷ 16, những người có quyền thế như vua, hoàng tử và các thành viên hoàng tộc mới bắt đầu được ăn đường. Nhưng sau này người ta lại kiêng ăn đường. Ngành công nghiệp đường vẫn phải tồn tại chứ.
Con người sống thì phải hưởng thụ, tại sao phải giải thích đúng khái niệm hưởng thụ,…đâu là ngưỡng để bạn dừng lại?
Cần tìm ra được giá trị thực, ranh giới để biết đâu là hưởng thụ, đâu là sai lầm quá đà.
Ví dụ như đường và muối, cần phải có giới hạn, ăn đến đâu thì dừng lại. Việc ăn bao nhiêu đường và muối sẽ rất là khó khăn. Ai ăn đường nhiều mà khuyên họ không nên ăn sẽ rất khó. Kiêng hoàn toàn cũng không phải là tốt, nhưng ăn nhiều thì rõ ràng là có hại.